Bij het docentennetwerk Natuurkunde willen we docenten de mogelijkheid bieden om (vak)didactisch ideeën en ervaringen uit te wisselen met collega’s van andere scholen. Wij bieden daarvoor input vanuit de wetenschap in interactieve sessies. Onderzoekers van de UU vertellen over hun werk, of we bezoeken een laboratorium of practicumlokaal. Aan het eind van elke bijeenkomst maken we een vertaalslag naar het onderwijs. Hoe kan dit worden toegepast in het klaslokaal? Ook voor het lichamelijke welzijn is gezorgd met broodjes en warme soep en bij binnenkomst met koffie en koekjes.
Programma 20 maart
We gaan inhoudelijk de diepte in, van sterevolutie via dubbelsterren naar zwarte gaten en zwaartekrachtgolven, en we bespreken mogelijkheden om in de les praktisch bezig te gaan met astrofysica. Spreker is Marc van der Sluys (onderzoeker Nikhef en GRASP/UU)
Laptop meenemen
16:00 – 16:15 inloop
16:15 – 17:15 lezing van Marc v/d Sluys over sterevolutie, HR-diagram, magnitudes, spectraalklassen
17:15 – 18:00 activiteit op laptop: opdracht Plejaden, afstand en leeftijd bepalen; evt. opdracht zonnespectrum, temperatuur van de corona
18:00 – 18:30 pizza
18:30 – 19:15 lezing van Marc over zwaartekrachtgolven, LIGO, LISA, ET
19:15 – 19:30 leerlingactiviteiten: Zooniverse, ETEC
19:30 – 19:45 nabespreken, wat nemen we mee?
19:45 – 20:00 evaluatie programma, vooruitblik volgend jaar
Bijeenkomsten
Het docentennetwerk natuurkunde bestaat uit 3 bijeenkomsten:
- Maandag 11 november 2024. Energieopslag en -transport. Welke ontwikkelingen zijn er momenteel in fundamenteel onderzoek én in praktische toepassingen? Zal er in de toekomst nog wel en rol zijn voor de energie- en netwerkbedrijven? Sprekers Silvio Rademaker (docent Natuurkunde/Leidsche Rijn College), René van Roij (hoogleraar theoretische fysica/UU).
- Woensdag 29 januari 2025. Technische automatisering. Hands-on bijeenkomst rond microcontrollers zoals Arduino en Raspberry Pi, en hoe je ze kunt inzetten in de natuurkundeles. Het kan een handig hulpmiddel zijn bij practica, of een leerdoel op zich (zie ook de vakvernieuwing). Spreker Rob Hoevenaars (docent lerarenopleiding techniek HU).
- Donderdag 20 maart 2025. Astrofysica. We gaan inhoudelijk de diepte in, van sterevolutie via dubbelsterren naar zwarte gaten en zwaartekrachtgolven, en we bespreken mogelijkheden om in de les praktisch bezig te gaan met astrofysica. Spreker Marc van der Sluys (onderzoeker Nikhef en GRASP/UU)
Elke bijeenkomst begint om 16:00 en eindigt rond 20:00.
Netwerk: doel, opzet en voorbeelden
Het docentennetwerk natuurkunde wordt aangeboden als reeks; u volgt dus 3 bijeenkomsten. Mocht u toch interesse hebben in een enkele bijeenkomst, neem dan contact op met U-Talent.
Om een idee te geven van mogelijke thema’s zijn hier een paar voorbeelden van het afgelopen jaar:
Natuurkunde, geschiedenis en filosofie
We gaan op zoek naar feiten en fictie rond een van de grootste helden van de natuurkunde: Sir Isaac Newton. Zijn werk op het gebied van mechanica kennen we natuurlijk allemaal, en we weten ook dat hij zich bezighield met licht. Maar hoe zit het met zijn werk in de alchemie, of op het gebied van de geschiedenis van de beschaving? Waar kwamen zijn ideeën vandaan en hoe hingen ze onderling samen? En zouden we met onze huidige ideeën al zijn werk wel wetenschap kunnen noemen?
Instrumentatie
Voor natuurkundige experimenten zijn vaak complexe opstellingen nodig, die lang niet altijd uit een catalogus te bestellen zijn. We gaan op bezoek bij de groep Instrumentatie, die (meet)instrumenten helpt ontwikkelen en realiseren voor onderzoekers aan de UU. Hoe verloopt het ontwerpproces en welke technieken worden er door instrumentmakers gebruikt? We krijgen het allemaal te horen in en rond de werkplaats.
Biofysica ‘Make materials like nature does it’
Onderzoek naar vloeibare kristallen en hun toepassingen in biosensoren en bio-geïnspireerde technologieën. In de praktijk wordt dit bijvoorbeeld toegepast om giftige verfpigmenten zoals groen te vervangen door mechanismen die in de natuur te vinden zijn zoals die van sommige kevers. Die lijken altijd groen te zijn onafhankelijk van licht en het perspectief. Aan de andere kant bestaan er vlinders waarvan de kleur, afhankelijk van lichtinval en kijkrichting, varieert van blauw tot paars. Hoe kunnen we deze verschijnselen onderzoeken en in de praktijk toepassen?